Klamidya, bakteri tarafından neden olunan ve yaygın olarak görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan biridir. Klamidyası olan insanlarda genelde erken aşamalarda gözle görülür belirtiler görülmez.
Hatta klamidyaya sahip olan kadınların yüzde 90’ı ile erkeklerin yüzde 70’inde herhangi bir belirti görülmemektedir. Ancak yine de klamidya ilerleyen dönemlerde sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.
Klamidya tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabileceği için düzenli tarama yaptırmanız ve endişeleriniz varsa bunları doktorunuzla konuşmanız önemlidir.
Klamidya Nedenleri
Kondomsuz cinsel ilişki ve korunmasız oral seks klamidya enfeksiyonun esas bulaşma yollarıdır. Enfeksiyonun bulaşması için cinsel birleşmenin gerçekleşmesi şart değildir.
Cinsel organların birbirine değmesi bakterinin bulaşmasına neden olabilir. Bakteriler aynı zamanda anal seks sırasında da bulaşabilir.
Yenidoğan bebeklere de doğum sırasında annelerinden klamidya geçebilmektedir. Doğum öncesi pek çok testte klamidya testi de yer almaktadır, ancak doktorunuzla klamidya testi hakkında tekrar konuşmanız faydalı olacaktır.
Klamidya enfeksiyonu ağız ya da cinsel organların göze teması ile de meydana gelebilmekle beraber bu durum sık görülmemektedir.
Klamidya, daha önce enfeksiyon geçirmiş ve başarılı bir şekilde tedavi olmuş kişilerden de bulaşabilmektedir.
Klamidya ne kadar yaygındır?
Klamidya, erkek ve kadınlarda görülebilmekle beraber enfeksiyon nedeniyle doktora başvuran hastaların çoğu kadın olmaktadır.
Amerikan Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezleri, 25 yaş ve daha genç olan cinsel açıdan aktif kadınların her yıl klamidya için tarama yaptırmasını önermektedir. Aynı şekilde 25 yaşından büyük kadınların da birden çok partnerleri ya da yeni partnerleri olması durumunda tarama yaptırması gerektirmektedir.
İstatistiksek olarak birden fazla kişiyle cinsel ilişkiye giren bireylerin cinsel yola bulaşan enfeksiyonlara yakalanma riski daha fazla olmaktadır. Diğer risk faktörleri arasında daha önce cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon yaşamış olmak ya da hali hazırda enfeksiyon geçiriyor olmak yer alabilir. Çünkü bu durum direncin azalmasına yol açabilmektedir.
Erkeklerde Klamidya Belirtileri
Pek çok erkek klamidya belirtilerini fark etmemektedir. Çoğu erkekte ise hiç belirti görülmemektedir.
Belirtiler görülüyorsa bu durum genelde enfeksiyon bulaştıktan 1-3 hafta sonra görülür.
Erkeklerde klamidyanın en yaygın olarak görülen belirtileri arasında şunlar yer almaktadır:
- İdrar yaparken yanma hissi
- Penisten sarı ya da yeşil renkte akıntı
- Alt karında ağrı
- Testislerde ağrı
Anüste klamidya enfeksiyonu görülme olasılığı da bulunmaktadır. Bu durumda görülen belirtiler bölgede akıntı, ağrı ve kanama olmaktadır.
Enfeksiyonu olan birine oral seks yapmak da boğazda klamidya görülme riskini arttırmaktadır. Belirtiler arasında boğaz ağrısı, öksürük ve ateş yer alabilmektedir. Bununla birlikte boğazda bakteri olduğu halde bunun farkında olmamak da mümkündür.
Kadınlarda Klamidya Belirtileri
Klamidya genelde “sessiz enfeksiyon” olarak bilinmektedir. Bunun nedeni, klamidyası olan insanların genelde hiçbir belirti yaşamamasından kaynaklanmaktadır.
Kadınlar, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ile temas ettikten birkaç hafta sonra belirti gösterebilmektedir.
Kadınlarda klamidya olması durumunda aşağıdaki belirtiler görülebilmektedir:
- Ağrılı cinsel ilişki (disparöni)
- Vajinal akıntı
- İdrar yaparken yanma hissi
- Alt karında ağrı
- Rahim ağzında inflamasyon (servisit)
- Adet dönemleri arasında kanama
Bazı kadınlarda enfeksiyon fallop tüplerine sıçrayabilmektedir. Bu durum gerçekleşirse pelvik inflamatuar hastalığa neden olabilir. Bu durumda acil tıbbi yardım alınması gerekir.
Pelvik inflamatuar hastalık belirtileri arasında aşağıdakiler yer almaktadır:
- Ateş
- Pelvik bölgesinde aşırı ağrı
- Mide bulantısı
- Adet dönemleri arasında anormal vajinal kanamalar
Klamidya, rektumu da enfekte edebilmektedir. Rektumda klamidya enfeksiyonu olan kadınlar durumu fark etmeyebilir. Belirtiler olması halinde ise rektal ağrı, akıntı ya da kanama görülebilir.
Ayrıca enfeksiyona sahip olan birine oral seks yapıldığı takdirde boğaz enfeksiyonu gelişebilir. Bazı durumlarda belirti görülmemekle birlikte görülen belirtiler arasında öksürük, ateş ve boğaz ağrısı yer almaktadır.
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların belirtileri erkeklerde ve kadınlarda farklı olabilmektedir. Bu nedenle yukardaki belirtilerden herhangi birini yaşamanız durumunda doktorunuzla konuşmanız önemlidir.
Klamidya Tedavisi
Klamidyanın tedavisi basit olmaktadır. Klamidya enfeksiyonuna bakteriler neden olduğu için antibiyotikler ile tedavi edilebilmektedir.
Doktorunuz hangi antibiyotiği reçete ederse etsin, kullanmanız gereken doz dışına çıkmamanız ve enfeksiyon tamamen geçene kadar ilacı kullanmanız önemlidir. Tedavi bazen iki haftaya kadar sürebilmektedir.
Tedavi süresince cinsel ilişkiden kaçınmanız önemlidir. Tedavi aşamasında hala klamidya bulaştırmanız ya da daha önceki enfeksiyonunuz tedavi edildiyse dahi klamidyaya maruz kalmanız mümkündür.
Klamidya tedavi edilebilir olmak ile birlikte korunmak ve enfeksiyonun tekrar etmesini önlemek önemlidir.
Klamidya Testi
Doktorunuzla klamidya ile ilgili görüştüğünüz zaman size belirtileriniz hakkında sorular soracaktır. Belirti göstermiyorsanız doktorunuz neden hastalık ile ilgili endişeleriniz olduğunu sorabilir.
Belirtiler varsa doktorunuz fiziksel muayene gerçekleştirebilir. Bu sayede vajinal akıntı, ağrı ya da alışılmadık lekeler gibi enfeksiyona bağlı gerçekleşebilecek belirtilere bakılmış olur.
Klamidyada en etkili tanı testi kadınlarda vajinadan sürüntü almak, erkeklerde ise idrar testi yapmak olmaktadır. Enfeksiyonun anüste ya da boğazda olma ihtimali varsa bu bölgelerden de sürüntü alınabilir.
Testlerin sonuçlanması birkaç gün sorabilir. Sonuçları konuşmak için doktorunuz sizi arayacaktır. Test sonucu pozitif çıkarsa doktorunuzla tekrar görüşerek tedavi seçenekleriniz hakkında konuşmalısınız.
Klamidya tedavi edilmezse ne olur?
Klamidyadan şüphelendiğiniz zaman doktorunuza görünürseniz enfeksiyon devam edebilecek sorunlara neden olmadan temizlenecektir.
Ancak ciddi sağlık sorunları yaşayan bazı insanlar tedavi görmeden uzun zaman bekleyebilmektedir.
Tedavi Edilmeyen Klamidyanın Kadınlarda Neden Olduğu Komplikasyonlar
Bazı kadınlarda rahime, rahim ağzına ve yumurtalıklara zarar verebilecek bir enfeksiyon olan pelvik inflamatuar hastalık görülebilmektedir. Pelvik inflamatuar hastalık ağrıya neden olan bir rahatsızlıktır ve hastanede tedavi gerektirmektedir.
Klamidyanın tedavi edilmediği durumlarda fallop tüpleri zarar görebileceği için bu durumda klamidya kadınlarda kısırlığa neden olabilmektedir.
Enfeksiyona sahip olan gebe kadınlar doğum sırasında bebeklerine enfeksiyonu bulaştırabilmektedir. Bunun sonucu olarak yenidoğanlarda göz enfeksiyonları ya da zatürre meydana gelebilir.
Tedavi Edilmeyen Klamidyanın Erkeklerde Neden Olduğu Komplikasyonlar
Klamidya tedavi edilmediği takdirde erkeklerde de komplikasyonlara neden olabilmektedir. Testisleri yerinde tutan tüp olan epididimis iltihaplanabilir ve ağrıya neden olabilir. Bu durum epididimit olarak bilinmektedir.
Ayrıca enfeksiyon prostat bezlerine yayılarak ateşe, ağrılı cinsel ilişkiye ve bel bölgesinde rahatsızlığa neden olabilmektedir.
Bunlar klamidyanın neden olabildiği komplikasyonların bazıları olabilmekle birlikte enfeksiyon durumunda bir an önce tıbbi yardım almak gerekir. En kısa sürede tedavi gören kişiler genelde uzun dönem sağlık sorunları yaşamamaktadır.
Klamidya ve Bel Soğukluğu Arasındaki Farklar
Klamidya ve bel soğukluğu yaygın olarak görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan iki tanesidir. Her ikisi de bakteri sonucu meydana gelmekle beraber vajinal, oral ya da anal seks ile bulaşabilmektedir.
Her iki hastalık da belirti göstermeyebilir. Belirtiler görüldüğü zaman ise bu belirtiler bakteriye maruz kaldıktan sonra birkaç hafta içinde ortaya çıkar. Bel soğukluğunda belirtilerin görülmesi daha fazla zaman alabileceği gibi belirtiler hiç görülmeyebilir.
Her iki enfeksiyonun benzer belirtiler vardır. Bu belirtiler arasında şunlar yer almaktadır:
- İdrar sırasında ağrı ya da yanma
- Peniste, vajinada ya da anüste anormal akıntı
- Testislerde ya da testis torbasında şişlik
- Rektal ağrı
- Rektumda kanama
Her iki enfeksiyon da pelvik inflamatuar hastalığa neden olabilir ve tedavi edilmezse üreme ile ilgili sorunlara yol açabilir.
Bel soğukluğu tedavi edilmezse kaşıntıya, acıya ve bağırsak hareketleri sırasında rektumda ağrıya yol açabilir. Bel soğukluğu yaşayan kadınlar tedavi görmezse uzun ve ağır adet kanamaları yaşayabilir ve cinsel ilişki sırasında ağrı deneyimleyebilir.
Hem klamidya hem de bel soğukluğu antibiyotikler ile etkili bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Her iki hastalık da tedavi edilebilmekle beraber genelde bir an önce tedavi edilmeleri durumunda uzun dönemde soruna neden olmamaktadır.
Klamidyayı Önlemek
Cinsel açıdan aktif olan bir bireyin klamidyadan korunmak için cinsel ilişki esnasında kondom kullanması gerekir.
Güvenli bir cinsel ilişki yaşamak için aşağıdakileri uygulamanız gerekir:
- Yeni her partner ile korunmak
- Yeni partnerler olması durumunda cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için test yaptırmak
- Partner cinsel yolla bulaşan hastalıklar için test yaptırmadığı sürece oral seksten kaçınmak ya da oral seks sırasında korunmak
Güvenli bir şekilde seks yapmak bireyleri enfeksiyonlardan, gebelikten ve diğer komplikasyonlardan koruyabilmektedir. Güvenli seks, doğru bir şekilde yapıldığında hastalıklara karşı oldukça başarılı bir koruma sağlamaktadır.
